ارزیابی تصمیم های سرمایه گذاری با استفاده از سیستم داینامیک و اختیار سرمایه گذاری- با مطالعه موردی در شرکت تولید باطری

در مباحث مدیریت، بررسی و ارزیابی طرح های سرمایه گذاری نقش کلیدی و تعیین کننده ای دارد. معمولا منابع سرمایه گذاری روش هایی مانند نرخ بازده حسابداری، دوره بازگشت سرمایه، نرخ بازده داخلی و ارزش فعلی خالص (npv) را جهت تصمیم گیری در این حوزه معرفی می کنند و از میان آنها روش ارزش فعلی خالص را به عنوان معتبرترین روش توصیف می نمایند. روش ارزش فعلی خالص و سایر روش های ارزیابی سنتی، با ثابت فرض کردن عوامل درگیر در سرمایه گذاری، عدم اطمینان موجود در سرمایه گذاری را در نظر نمی گیرند. هدف اصلی این پژوهش ارائه الگویی جهت ارزیابی تصمیم های سرمایه گذاری با استفاده از سیستم داینامیک و اختیار سرمایه گذاری بوده است. در این پژوهش برای پوشش دادن نقاط ضعف روشهای سنتی مانند npv که کاملا تک بعدی به بررسی تصمیم های سرمایه گذاری می پردازند، از سیستم داینامیک که رویکردی سیستمی جهت حل مسایل دارد، استفاده گردید. همچنین برای لحاظ کردن عدم اطمینان موجود در طرح های سرمایه گذاری موضوع اختیارات سرمایه گذاری مطرح و شرح داده شد. در الگوی طراحی شده در مرحله پایانی، از اختیارت به عنوان سناریویی برای بررسی تغییرات استفاده شده است. در ابتدا با استفاده از تئوری برخاسته از داده ها، متغیر های موثر در فرآیندهای داخلی شرکت تولید باطری که به عنوان مطالعه موردی این پژوهش تعیین شده بود، مشخص گردید. تئوری برخاسته از داده ها روشی نظام مند برای نظریه پردازی و توسعه ی نظریه های جدید است که در علوم اجنماعی توسعه پیدا کرده و سپس در سایر حوزه ها مورد استفاده قرار گرفته است. مزیت این روش، الگوریتم قدرتمند آن در شناسایی متغیرها و استفاده نظام مند و موثر از ابزارهای جمع آوری داده می باشد. همچنین با نظر خبرگان و کارشناسان شرکت مورد بررسی، دو اختیار توسعه و انقباض برای لحاظ کردن در در مدل در بخش پایانی تعیین گردیدند. در این مرحله بر طبق گام های روش سیستم داینامیک متغیرهای مشخص شده به وسیله روش تئوری برخاسته از داده ها، در قالب مدل علت – معلولی مدل شدند تا روابط موجود بین این متغیرها در قالب فرآیندهای شرکت مشخص و قابل درک گردند. با تبدیل نمودار علت – معلولی به نمودار جریان- موجودی، مدل وارد نرم افزار ونسیم که برای اجرای روش سیستم داینامیک طراحی شده است، گردید. با اجرای مدل و گزارش گیری از نرم افزار با سناریوهای مختلف، که شامل سناریوی وضع فعلی شرکت تولید باطری، سناریوهایی برای تحلیل حساسیت قیمت فروش محصول و تغییر نرخ ارز و لزوم بحث سرمایه گذاری در بخش تولید، سناریوهایی برای شبیه سازی حالات مختلف سرمایه گذاری برای ایجاد ظرفیت های تولید در شرکت تولید باطری و سناریو برای لحاظ کردن اختیارات مشخص شده، نتایج جهت تصمیم گیری مدیران شرکت تولید باطری به دست آمد که مدیران شرکت با توجه به سیاست های مشخص شده توسط شرکت، در مورد آنها تصمیم گیری خواهند کرد. نتایج نشان داد که سرمایه گذاری به میزان 1011*3 ریال برای ایجاد ظرفیتی جدید به اندازه 300000 واحد در ماه، به همراه کاهش قیمت فروش محصول از 1200000 ریال به 850000 ریال می تواند بیشترین سودآوری را در بازه مشخص شده یعنی پایان سال دهم، در مدل شبیه سازی شده، داشته باشد. همچنین دو اختیار توسعه و انقباض در قالب سناریویی مشخص در بهترین حالت مشخص شده، لحاظ و نتایج مربوطه به دست آمد. در پایان کار برای مشخص کردن توانایی مدل و لزوم دقت مدیران در لحاظ شرایط و تغییرات محیطی، سناریویی برای کاهش تدریجی نرخ ارز در بهترین حالت مشخص شده به همراه اختیارات، بررسی گردید.